มู่กวา (木瓜) ชื่อเรียกผลไม้ภาษาจีนนี้ ในบ้านเราจะหมายถึงผลไม้ที่เรียกว่า มะละกอ แต่ในประเทศจีนจะหมายถึง ผลไม้ 2 ชนิด ที่มีชื่อเรียกเหมือนๆกัน หนึ่งนั้นก็คือ ผลไม้ที่มีลักษณะคล้ายผลมะกอก แต่มีขนาดใหญ่กว่า ( ฝรั่งเรียก paw paw หรือ papaw) ส่วนอีกชนิดหนึ่งนั้นก็คือ มะละกอ (papaya) ประชาชนคนจีนส่วนใหญ่เมื่อเอ่ยถึง 木瓜 (มู่กวา) แล้วมักจะคิดถึงผล  paw paw เสียมากกว่า เนื่องจากผลมะละกอนั้นจะไม่มีให้เห็นโดยทั่วไป เนื่องด้วยเป็นพืชผลไม้เขตเมืองร้อน ปลูกในประเทศจีนไม่ได้ ด้วยพื้นที่ส่วนใหญ่มีอากาศหนาวเย็น (แต่ปัจจุบันนี้เริ่มทำการปลูกกันบ้างแล้ว ในโรงเรือนควบคุมอุณหภูมิที่มีต้นทุนต่ำ คุ้มค่าต่อการลงทุน) ที่ปลูกกันกลางแจ้งก็เห็นจะมีแถบมณฑลชายฝั่งตอนใต้ของจีนอย่าง หยีนหนาน (ยูนนาน) กว่างซี (กวางสี) และกว่างตง (กวางตุ้ง) รวมทั้งเกาะห่ายหนาน (เกาะไหหลำซึ่งปลูกพืชเมืองร้อนได้แทบทุกชนิดที่มีอยู่ในประเทศไทย แต่คุณภาพสู้ของไทยไม่ได้ เพราะสายพันธุ์ไม่ดีเท่ากับของไทยเรา)

แต่ถึงอย่างไรก็ตาม คำว่า 木瓜 (มู่กวา) ก็ยังคงสร้างความสับสนให้เกิดขึ้นอยู่ดี เพราะออกเสียงเหมือนกัน อีกทั้งยังเขียนเหมือนกันอีก ดังนั้น เพื่อความชัดเจน จึงมีชื่อเรียกจำเพาะลงไปเป็น เซียงมู่กวา (香木瓜 / มู่กวาหอม) ส่วนมะละกอนั้นเรียกว่า ฟานมู่กวา (番木瓜 / มู่กวาป่า / มะละกอ) ถ้าเรียกเจาะจงได้ดังนี้ก็จะสามารถแยกแยะได้ชัดเจนว่าเป็น  มะละกอ หรือ มู่กวา ได้แจ่มแจ้งแดงแจ๋ (ดูรูป)  แต่อย่างไรก็ไม่หายวายวุ่นอยู่ดี กับคำว่า มู่กวา เพราะบางท้องที่ กลับหมายถึง ผลฝรั่ง ไปโน่น (ปวดหมอง ปวดหมอง) แต่ในที่นี้จะบอกเล่าเค้าคดีของ เซียงมู่กวา กับเกร็ดเล็กๆน้อยๆของมะละกอเท่านั้น (ไม่เกี่ยวกับฝรั่ง)

ผล ปาว ปาว ที่เกิดขึ้นในป่าธรรมชาติ

ผล ปาวปาว ที่เพาะปลูกดูแลเป็นอย่างดี ผลใหญ่

ผลของ เซียงมู่กวา ยังมีชื่อเรียกว่า ว่านโซ่วกว่อ (万寿果  หมายถึงผลไม้ที่กินแล้วมีอายุยืน ซึ่งก็มีผลไม้อีกหลายชนิดที่ได้รับสมญานามดังนี้) แต่สำหรับเนื้อไม้ของมันแล้วกลับมีชื่อเรียกอีกต่างหากว่า เจี้ยงหลงมู่ (降龙木) เฟิงสุ่ยซู่ (风水树/ ต้นฮวงจุ้ย) หรือ เรียกกันโดยทั่วไปว่า ลิ่วต้าวจื่อ (六道子) เนื่องจากเนื้อไม้แน่น และแข็งแกร่ง ลื่นมือ เป็นมันวาว ลายไม้เด่นชัดสวยงาม ถือเป็นไม้ที่มีคุณค่าสูง นิยมนำมาใช้ทำเป็นลูกปะคำที่ใช้ในการนั่งทำสมาธิ

ผลของ เซียงมู่กวา นั้น อุดมไปด้วยกรดอะมิโน และสารอาหารที่มีคุณค่าต่อร่างกายมากมายหลายชนิด มีสาร flavonoids สาร oleanolic และสารกัมมันต์อีกหลายชนิด (active substances) ปัจจุบันประเทศจีนนำมาใช้บริโภคเป็นอาหาร ยารักษาโรคและอาหารเสริมสุขภาพ ตลาดการค้าซื้อ-ขายกว้างขวางทั่วประเทศ มีการปลูกกันเป็นพื้นที่กว้างใหญ่หลายๆอำเภอเลยทีเดียว

ดอกของ เซียงมู่กวา เป็นสีขาวอมชมพูอ่อน

ลูกประคำที่ทำจากไม้ เจี้ยงหลงมู่ (ปา ปาว)

ต้น เซียงมู่กวา เป็นไม้ประจำถิ่นของเมือง  ป่ายเหอเซี่ยน (白河县 อยู่ในมณฑลส่านซี / 陕西省) ถือเป็นแหล่งกำเนิดของไม้ชนิดนี้ (木瓜之乡) ด้วยมีประวัติบันทึกไว้ว่า ถิ่นที่แห่งนี้ได้มีการปลูก เซียงมู่กวา กว่า สองพันปีมาแล้ว ปัจจุบันอำเภอ ป่ายเหอ ได้มีการขยายพื้นที่ปลูกเป็นเนื้อที่กว่า 45,000 ไร่ และให้ผลผลิตไม่ต่ำกว่า 200,000 ตัน ต่อปีเลยทีเดียว โดยมีการแปรรูปผลผลิต เซียงมู่กวา ในรูปแบบต่างๆหลายชนิดในลักษณะของโรงงานแปรรูปขนาดใหญ่ถึง 3 โรง ที่ทำการผลิต สุราขาว

เซียงมู่กวา เครื่องดื่มเซียงมู่กวา เซียงมู่กวาผง น้ำส้มหมัก ชาสุขภาพจากต้นอ่อนของเซียงมู่กวา ตลอดจนหัวเชื้อกลิ่นเซียงมู่กวาอีกด้วย ทั้งนี้ผลงานทั้งหมดเกิดจากความร่วมมือระหว่างหน่วยงานมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีป่าไม้ตะวันตกเฉียงใต้ กับศูนย์เทคโนโลยีแห่งเมืองป่ายเหอ ถือเป็นความสำเร็จอันยิ่งใหญ่จากผลเล็กๆของ ไม้ผลที่มีชื่อว่า เซียงมู่กวา

มองเผินๆเหมือนผลพุทรา

ยามดอกบานสะพรั่งสีขาวอมชมพูสวยงามตา

 ผลิตภัณฑ์จากผลเซียงมู่กวา เหล้า เซียงมู่กวา

 ผลิตภัณฑ์จากผลเซียงมู่กวา  น้ำส้มหมัก

เซียงมู่กวาผง

ผลมะละกอ มู่กวา ของไทยเรา

วิธีการกินมะละกอแบบหนึ่งในประเทศจีน (น้ำแข็งไสใส่มะละกอ)

ในที่นี้จะขอกล่าวถึงมะละกอในสายตาชาวจีนเพียงเล็กน้อย เพราะเรามักคุ้นกันเป็นอย่างดีอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นส้มตำมะละกอ หรือมะละกอสุก แต่ชาวจีนจะไม่นิยมกินมะละกอดิบ นิยมกินแต่มะละกอสุกเท่านั้น และเห็นมะละกอเป็นผลไม้ที่แปลกประหลาด จนมีพ่อค้าหัวใสสร้างกระแสขึ้นมาว่ามะละกอนั้นมีสารที่ทำให้ทรวงอกใหญ่ขึ้นได้ เป็นที่ฮือฮาขายดีอยู่พักหนึ่ง จนกระทั่งหน่วยงานสาธารณสุขได้ออกมาชี้แจงความจริง จึงได้หลุดกระแสหายจ๊อมไปเลย